.

--------------------------------------------------
Note added at 57 mins (2021-04-14 12:40:20 GMT)
--------------------------------------------------

W okresie działalności KEN funkcjonował jednolity system szkolny, składający się ze szkół pierwiastkowych (parafialnych), szkół średnich: powiatowych i wojewódzkich, oraz dwóch akademii, przekształconych następnie na szkoły główne. Z chwilą podziału kraju na wydziały szkolne dotychczas istniejące szkoły średnie przekształcono na wydziałowe i podwydziałowe.

W 1774 r. dokonano pierwszego w dziejach państwa podziału administracyjnego szkolnictwa na 6 okręgów, pozostających pod bezpośrednim nadzorem członków KEN. Dwa lata później liczba okręgów (departamentów szkolnych) została powiększona do 7, a w 1781 r. wprowadzono podział sieci szkolnej na 15 wydziałów (9 w Koronie i 4 na Litwie).

- https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Studia_Pedagogiczne_Pro... - page 7

- https://t.ly/EqFS (shortened URL)



--------

W 1781 r. Komisja Edukacji Narodowej podzieliła Rzeczpospolitą na wydziały szkolne. Ziemie koronne podzielono na 9 takich wydziałów: poznański, warszawski, łęczycki, płocki, krakowski, lubelski, łucki - http://poznanskiehistorie.blogspot.com/2017/08/szkoa-wydziao...

--------------------------------------------------
Note added at 1 hr (2021-04-14 12:52:55 GMT)
--------------------------------------------------

While the Distributing Commissions were listing Jesuit properties and leasing them, the Educational Commission prepared an annual budget. This budget was published on March 2, 1774, as a supplement to the Educational Commission's first regulation issued on February 21, 1774. A summary of the proposed annual budget showed the following planned expenditures:26

A. UNIVERSITY OPERATIONS
Academy of Vilnius .................. 150,000 gulden
University of Cracow ................. 150,000 gulden
Estalishment of the Academia
Scientiarum et Artium ................ 70,000 gulden

B. DISTRICT SCHOOL OPERATIONS
26 district schools each receiving
45,800 gulden per year ............ 1,190,800 gulden

C. SUB-DISTRICT SCHOOL OPERATIONS
52 sub-district schools each receiving
2,000 gulden per year ................ 104,000 gulden

- https://www.lituanus.org/1968/68_4_01Rackauskas.html

The Educational Commission reorganized school administration in Lithuania and Poland by dividing the countries into educational districts. Lithuania had four districts and Poland six. The educational districts within the Grand Duchy of Lithuania were:

1. Lithuanian District, with its center and chief district school in Gardinas (Grodno) and district schools in Lyda, Merkinė, Pastovis, Ščiutinas, Vilnius, Vyšniava, and Vilkaviškis.
2. Samogitian District, with its center and chief district school in Kražiai (Kroze) and district schools in Kaunas, Kretinga, Panevėžys, Raseiniai, and Ukmergė.
3. Belorussian District, with its center and chief district school in Naugardukas, (Nowogrodek) and district schools in Berezovick, Cholopenck, Minsk, Luzk, Bobrunsko, Neswies, and Sluczk.
4. Russian District, with its center and chief district school in Lietuvos Brasta (Brzesc' Litewski) and district schools in Bila, Dambravica, Pinsk, Zurovic, and Lubiesov.

- https://www.lituanus.org/1968/68_4_01Rackauskas.html

--------------------------------------------------
Note added at 1 hr (2021-04-14 13:14:24 GMT)
--------------------------------------------------

The same instructions to school visitors also detailed a series of reporting procedures that the schools were to follow. This section of the Rules required that each parish school report its status to the rector of the district school. The rector of the district school was to report to the rector of the chief district school, and he in turn was to report to the university and the Educational Commission concurrently. This procedure appears to indicate that even as early as 1774 the Educational Commission was moving in the direction of a hierarchical and centralized system of state education

- http://www.lituanus.org/1976/76_4_01.htm

Ostatecznie administracja szkolna została oparta na podziale terytorialnym na tzw. wydziały szkolne; podległość szkół w stosunku do władzy centralnej miała charakter hierarchiczny: KEN podlegały uniwersytety, zwane szkołami głównymi, im — szkoły wydziałowe (po jednej w każdym wydziale), tym zaś — szkoły podwydziałowe (po kilka w wydziale, łącznie z zakonnymi); od szkół podwydziałowych miały być zależne szkoły parafialne, tych jednak było znacznie mniej niż planowano, a więzy z wyższymi szczeblami szkolnictwa — słabe.
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Komisja-Edukacji-Narodowej...

Komisja Edukacji Narodowej – pod przywództwem jednego z ekspertów, Hugona Kołłątaja – stworzyła hierarchiczny system edukacyjny Rzeczypospolitej, podporządkowany interesom państwa i kierowany przez administrację państwową. W każdym z wydziałów znajdowała się szkoła wydziałowa i nieraz po kilka podwydziałowych. Szkoły wydziałowe spełniały rolę szkół średnich wyższego typu (siedmioletnie nauczanie, 6 klas). Niżej w hierarchii stały szkoły podwydziałowe (sześcioletnie nauczanie, 3 klasy). Szkoły główne za pośrednictwem szkół wydziałowych i podwydziałowych sprawowały kontrolę nad szkołami parafialnymi, jednakże rozwój tych ostatnich zależał w dużej mierze od inicjatywy miejscowego kleru. Na Mazowszu nie było szkoły głównej, gdyż – jak wiadomo – do końca istnienia Rzeczypospolitej nie powstał uniwersytet w Warszawie; dzielnica podlegała więc pod względem oświatowym Szkole Głównej Krakowskiej, która niebawem znalazła się za granicą.

https://www.passa.waw.pl/artykul/od-komisji-edukacji-narodow...