"Collector equipment" to "odbierak prądu", a "shoe gear" to "slizg"

Power Supply
To begin with, the electric railway needs a power supply that the trains can access at all times. It must be safe, economical and user friendly. It can use either DC (direct current) or AC (alternating current), the former being, for many years, simpler for railway traction purposes, the latter being better over long distances and cheaper to install but, until recently, more complicated to control at train level.

Transmission of power is always along the track by means of an overhead wire or at ground level, using an extra, third rail laid close to the running rails. AC systems always use overhead wires, DC can use either an overhead wire or a third rail; both are common. Both overhead systems require at least one collector attached to the train so it can always be in contact with the power. Overhead current collectors use a "pantograph", so called because that was the shape of most of them until about 30 years ago. The return circuit is via the running rails back to the substation. The running rails are at earth potential and are connected to the substation.

Third Rail
3rd Rail Diagram - 3rd001.gif (4481 bytes) This diagram shows a DC 3-Rail Traction System with the location of the current rail in relation to the running rails. The third rail system uses a "shoe" to collect the current on the train, perhaps because it was first called a "slipper" by the pioneers of the industry (it slipped along the rail, OK?) but it was not very pretty to look at, so perhaps someone thought shoe was a better description. Whatever the origin, shoe has stuck to this day.

Shoes and Shoegear
Types of Shoes - 3rd002.gif (7668 bytes)The diagram above shows a top contact third rail system but there are other types as shown in this diagram. Third rail current collection comes in a variety of designs. The simplest is what is called "top contact" because that’s the part of the rail upon which the pick-up shoe slides.

Being the simplest, it has drawbacks, not the least of which is that it is exposed to anyone or any thing which might come into contact with it. It also suffers during bad weather, the smallest amount of ice or snow rendering top contact third rail systems almost unworkable unless expensive remedies are carried out. Side contact is not much better but at least it is less exposed. Bottom contact is best - you can cover effectively most of the rail and it is protected from the worst of the cold weather.

Top Contact Shoe. shoe-02.jpg (58011 bytes) This DC 3rd rail Top Contact Collector Shoe (London Underground - Central Line) has remote lifting facilities. All shoes need some way of being moved clear of the current rail, usually for emergency purposes. The most common reason is when a shoe breaks off and its connecting lead to the electrical equipment on the train has to be secured safely. The other shoes on the same circuit must be isolated while this is done, unless the current is switched off from the whole section - perhaps disabling several other trains.

Isolation used to involve inserting a wooden "paddle" between the shoe and the current rail and then tying the shoe up with a strap or rope. More recently, mechanical or pneumatic systems have been devised to make it possible to lift shoes from inside the train remotely from the driving cab.

http://www.railway-technical.com/etracp.shtml#Shoes-and-Shoe...

2) Odbieraki dolne:
Jak wspomniałem na początku odbieraki dolne stosowane są głównie w kolejach miejskich i w metrze. Zastosowanie w układzie zasilania szyny prądowej zwanej trzecią szyną jest tańsze w stosunku do budowy i eksploatacji sieci trakcyjnej napowietrznej jednak rozwiązanie stwarza ograniczenia w postaci konieczności wydzielania obszaru torów tak, by uniemożliwić wstęp osobom postronnym (ryzyko porażania prądem). Ten układ zasilania idealnie nadaje się właśnie do metra, gdzie pasażerowie przebywają wyłącznie na peronach położonych ponad torami.

Kliknij aby powiększyć Odbierak prądu dolny (opis na powiększeniu)


Odbieraki dolne zabudowane są na wózkach pojazdów trakcyjnych. Składają się z części stałej oraz ruchomego ślizgacza dociskanego do szyny za pośrednictwem sprężyn. Odbieraki dolne montowane
są podłużnic ramy wózka (belek ostojnicowych), na specjalnym wsporniku do maźnicy zestawu kołowego lub za pośrednictwem specjalnej belki międzymaźniczej, która przymocowana jest do korpusów maźnic.


W pierwszym rozwiązaniu może wystąpić sytuacja, że przy dużym obciążeniu lub przechyłach wagonu ślizg odbieraka może opaść niżej niż zakres jego ruchu roboczego w wyniku czego nastąpi przerwa w zasilaniu. Przy zabudowie na maźnicy lub zastosowaniu belki międzymaźniczej odbieraki mają zawsze wysokość uzależnioną od zestawu kołowego.
Istnieją dwa rodzaje typowych szyn prądowych. Pierwszy typ, najbardziej popularny, to szyny w których część robocza (ślizgowa) przebiega po spodniej stronie szyny. Przykładowo natomiast w metrze budapesztańskim zastosowane są szyny z powierzchnią roboczą znajdująca się na górnej stronie szyny. Do typów szyn oczywiście dostosowane są odpowiednio odbieraki prądu, które posiadają ślizgi odpowiednio od górnej lub spodniej strony ślizgacza i są poprzez sprężyny odpowiednio dociągane ku górze lub ku dołowi.

http://www.transportszynowy.pl/kolodbierakipradu.php

ZYNA PRĄDOWA (TRZECIA SZYNA)

Szyna zasilająca, dostarczająca prąd elektryczny do pojazdów szynowych zasilanych z sieci trakcyjnej dolnej za pomocą odbieraka łyżwowego stosowana w niskonapięciowych (napięcie poniżej 1 kV) systemach zasilania prądu stałego linii metra (np. w Warszawie) i niektórych kolei (UK).

http://www.kolejpedia.pl/infrastruktura/szyna-pradowa-trzeci...

Odbierak łyżwowy – od odbierania prądu z szyn prądowych ("trzeciej szyny"), używany w metrze (szynowym i ogumionym - Paryż), a także na niektórych sieciach kolejowych (koleje brytyjskie).

http://pl.wikipedia.org/wiki/Odbierak_prądu#Inne_odbieraki_p...

--------------------------------------------------
Note added at 2 hrs (2014-11-26 17:32:12 GMT)
--------------------------------------------------

Trzecia szyna – w kolejnictwie forma zasilania dolnego pociągów elektrycznych. Stanowi ją dodatkowa szyna umieszczona wzdłuż toru kolejowego i znajdująca się pod napięciem. Zazwyczaj używa się jej w szybkich kolejach miejskich prowadzonych we własnych korytarzach, całkowicie lub prawie całkowicie wydzielonych od przestrzeni zewnętrznej.

Inna, bardziej ogólna nazwa trzeciej szyny, to szyna prądowa. W kolejnictwie przyjęło się, że określenie „trzecia szyna” nie dotyczy szyny prądowej umieszczonej wysoko nad pociągiem (to jedna z form zasilania górnego).

http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzecia_szyna#